کد مطلب:211042 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:147
ضرب سکه و مالیات زمان امام صادق
در كتاب امام محمد باقر علیه السلام گفتیم كه سكه از ملهمات امام پنجم است و او دستور فرمود چنان سكه بزنند كه از زحمت حمل اجناس یا طلا و نقره غیرمسكوك غیر موزون راحت شوند اینجا نكته ی را می خواهیم متذكر شویم كه این فن نشان می دهد صاحبش دارای علم كیمیا و خواص فلزات و حالات تركیبی آن بوده كه به این عمل دستور فرموده است سكه در جاهلیت هم بوده ولی به این نحو كه امام علیه السلام فرموده نبوده.
عبدالملك بن مروان معاصر با زمان نشو و نمای امام صادق علیه السلام بوده زیرا تولد امام صادق سال 80 رخ داده و عبدالملك بعدا به خلافت نشست و اوایل قرن دوم درگذشت.
او در وصول زكوة به زحمت دریافت دراهم مختلفی افتاد كه بزرگ و كوچك و در وزن مختلف بوده حساب آن مشكل به نظر می رسید - در اثر اختلاف روزمره مردم با عمال وصول خراج و مالیات و صدقات و جزیه گروهی انبوه جمع شدند به دربار او رفتند گفتند دستور ده تا درهم ها را به یك اندازه و به یك وزن در آوردند كه ما با عمال تو در اختلاف به نزاع نپردازیم زیرا وزن یك درهم چهار دوانیق و برخی شش دوانیق بوده و گاهی ده درهم معادل یك درهم می شد و گاهی هفت درهم به وزن یك درهم بوده.
حجاج با مردم مشورت كرد و بالاخره به دستور امام محمد باقر علیه السلام وزن ثابتی اتخاذ نموده و هبیرة بن عمر بن هبیرة را مأمور بازرسی در عیار سكه های شش دوانیقی نموده و نقره خام بدست آوردند و به عبدالملك گزارش داد خلیفه هم خالد بن عبدالله قسری را در سال 106 هجری خازن و گنجور مسكوكات نموده و دستور داد سكه های قدیم را جمع آوری كنند و سكه جدید را مورد معامله قرار دهند.
و چون سكه خالد پاك تر و ناب تر بود مشهور به سكه خالدیه شد - خالد تا سال 120 والی عراق بوده و بعد معزول شد یوسف بن عمر الثقفی والی شد كه از قهارترین مردان روزگار و خونخوارترین فرمانداران جهان است.
چون ضرب سكه دستی بوده و تكافوی جمعیت مسلمین را نمی كرد به دستور امام محمد باقر علیه السلام دستور داد صد نفر زرگر هر روز كار كنند صد هزار سكه تهیه كنند و این سكه ها در شهر واسط زده شد و تا سال 126 ادامه داشت و چون ولید بن یزید كشته شد زرگرها را در جزیره ای بردند و آنجا تا آخر عهد بنی امیه مشغول ضرب مسكوكات بودند و سكه های
[ صفحه 182]
هبیریه - خالدیه - یوسفیه - بهترین سكه های اسلام است.
پس از بنی امیه دولت سفاح در شهر انبار شروع به سكه زدن نمود - و نوشت سكه عباسیه و بعد ابوجعفر منصور سكه زد كه از سفاح مثلث و از منصور مربع بود و بعد هاشمیه در بصره سكه زدند كه تا سال 158 ادامه داشت - سكه های موسی هادی و مهدی در رجب سال 178 در دست می باشد [1] .
عبدالملك بن مروان معاصر با زمان نشو و نمای امام صادق علیه السلام بوده زیرا تولد امام صادق سال 80 رخ داده و عبدالملك بعدا به خلافت نشست و اوایل قرن دوم درگذشت.
او در وصول زكوة به زحمت دریافت دراهم مختلفی افتاد كه بزرگ و كوچك و در وزن مختلف بوده حساب آن مشكل به نظر می رسید - در اثر اختلاف روزمره مردم با عمال وصول خراج و مالیات و صدقات و جزیه گروهی انبوه جمع شدند به دربار او رفتند گفتند دستور ده تا درهم ها را به یك اندازه و به یك وزن در آوردند كه ما با عمال تو در اختلاف به نزاع نپردازیم زیرا وزن یك درهم چهار دوانیق و برخی شش دوانیق بوده و گاهی ده درهم معادل یك درهم می شد و گاهی هفت درهم به وزن یك درهم بوده.
حجاج با مردم مشورت كرد و بالاخره به دستور امام محمد باقر علیه السلام وزن ثابتی اتخاذ نموده و هبیرة بن عمر بن هبیرة را مأمور بازرسی در عیار سكه های شش دوانیقی نموده و نقره خام بدست آوردند و به عبدالملك گزارش داد خلیفه هم خالد بن عبدالله قسری را در سال 106 هجری خازن و گنجور مسكوكات نموده و دستور داد سكه های قدیم را جمع آوری كنند و سكه جدید را مورد معامله قرار دهند.
و چون سكه خالد پاك تر و ناب تر بود مشهور به سكه خالدیه شد - خالد تا سال 120 والی عراق بوده و بعد معزول شد یوسف بن عمر الثقفی والی شد كه از قهارترین مردان روزگار و خونخوارترین فرمانداران جهان است.
چون ضرب سكه دستی بوده و تكافوی جمعیت مسلمین را نمی كرد به دستور امام محمد باقر علیه السلام دستور داد صد نفر زرگر هر روز كار كنند صد هزار سكه تهیه كنند و این سكه ها در شهر واسط زده شد و تا سال 126 ادامه داشت و چون ولید بن یزید كشته شد زرگرها را در جزیره ای بردند و آنجا تا آخر عهد بنی امیه مشغول ضرب مسكوكات بودند و سكه های
[ صفحه 182]
هبیریه - خالدیه - یوسفیه - بهترین سكه های اسلام است.
پس از بنی امیه دولت سفاح در شهر انبار شروع به سكه زدن نمود - و نوشت سكه عباسیه و بعد ابوجعفر منصور سكه زد كه از سفاح مثلث و از منصور مربع بود و بعد هاشمیه در بصره سكه زدند كه تا سال 158 ادامه داشت - سكه های موسی هادی و مهدی در رجب سال 178 در دست می باشد [1] .
[1] كتاب ضرب سكه در واسط يوسف يعقوب سكوني و معجم البلدان ص 367 ج 1 ص 925 ج 3 الاغاثة الامه بكشف الغمه مقريزي ص 56.